Στενάκια & πλατείες της Βαρκελώνης
H
παλιά πόλη με τα στενάκια, τις πλατείες και τις εκκλησίες, είναι μια από τις πρώτες εικόνες που σου έρχονται στο μυαλό, όταν ακούς Βαρκελώνη.
Εμείς την κυκλώναμε 2 ημέρες, περπατώντας στις γύρω γειτονιές, χωρίς όμως να έχουμε πατήσει πόδι στα στενά της.
Έτσι, το 3ο και τελευταίο πρωινό, ενώ τα παιδιά συζητούσαν ποιο σημείο τους άρεσε περισσότερο για να ξαναπάμε, τους είπαμε ότι υπάρχει ένα ακόμη ολόκληρο κομμάτι που δεν έχουμε δει.
Δυσκολεύτηκαν να πιστέψουν ότι παρόλο το περπάτημα και τις τόσες εικόνες, ακόμη δεν είχαμε περάσει από αυτό που δεν μπορείς να φύγεις χωρίς να έχεις πάει, γιατί είναι σα να ήρθες τουρίστας στην Ελλάδα, να βγήκες στο Σύνταγμα, να έκανες βόλτα στο Κολωνάκι, στο Παγκράτι, να βγήκες στην παραλιακή, αλλά να μην κατηφόρισες ποτέ στο Μοναστηράκι.
Αν θέλεις, μπορείς να ακούσεις τη συνέχεια. O χρόνος αφήγησης είναι 17 λεπτά και 60 δευτερόλεπτα.
Αλλιώς συνεχίζεις την ανάγνωση…
Η παλιά πόλη
Η παλιά πόλη ήταν το μέρος που έζησαν Ρωμαίοι, Βησιγότθοι, Οστρογότθοι, Άραβες/Μουσουλμάνοι, Φράνκοι, Εβραίοι, Καταλανοί, Ισπανοί και όλο και κάποιοι άλλοι που θα μου διαφεύγουν.
Σιγά σιγά όμως άρχισαν να μη χωράνε όλοι μέσα στα τείχη της παλιάς πόλης. Τον 19ο αιώνα και κατά τη βιομηχανική επανάσταση, ήρθε η Καταλανική Αναγέννηση, γνωστή ως Renaixena και τότε με μεγάλη τους χαρά, έριξαν τα τείχη και απλώθηκαν.
Αν δεις τη Βαρκελώνη από ψηλά, διακρίνεις ότι η παλιά πόλη έχει πολλά ανακατεμένα στενάκια, ενώ η καινούρια το Eixample είναι σα να σχηματίστηκε με χάρακα και μοιρογνωμόνιο. Άψογα τετράγωνα με κομμένες τις γωνίες τους στις 45 μοίρες.
Οι γειτονιές της Ciutat Vella
Το κέντρο ονομάζεται Ciutat Vella και χωρίζεται σε δύο μεγάλες γειτονιές.
Τη γειτονιά Barri Gòtic και τη γειτονιά Sant Pere i Santa Caterina i La Ribera αν και αυτή για συντομία, θα την ακούσεις ως El Born ή ως La Ribera. Σε αυτήν ανήκει και το πάρκο της πόλης, το Ciutadella.
Πάμε να περπατήσουμε τις δύο γειτονιές που είναι ενωμένες σαν μια, με δύο ξεχωριστούς χάρτες.
Χάρτης 1: Barri Gòtic
Η Barri Gòtic είναι γνωστή σε εμάς ως η γοτθική συνοικία.
Δεν ήταν όμως μόνο γοτθική. Ήταν ρωμαϊκή πολύ πριν γίνει γοτθική και ένα κομμάτι της υπήρξε η εβραϊκή γειτονιά El Cal.
Η γοτθική συνοικία, είναι μια περιοχή με στενάκια, μαγαζάκια, σουβενίρ, ρωμαϊκά και μεσαιωνικά τείχη.
Έχει επίσης πάρα πολλές πλατείες. Τόσες πλατείες με το όνομα τους, στη δικιά μου γειτονιά δεν ξέρω.
Η περιοχή απλώνεται από τον διάσημο δρόμο La Rambla μέχρι τη Via Laitena. Δύο δρόμοι κάθετοι στην παραλία που κάποτε ήταν ποτάμια.
Στη μέση της περιοχής, κοντά στην Plaça Nova και τον καθεδρικό ναό της πόλης, υπάρχει ένα λοφάκι, το Taber. Από εδώ, ξεκίνησαν οι Ρωμαίοι το Barcino τους, αυτό που έγινε η σημερινή Βαρκελώνη.
Χάρτης 1ος: Barri Gòtic
Στάση 1 | Plaça Reial
Αυτή είναι μια πολύ γνωστή, μεγάλη πλατεία με φοίνικες.
Εγώ δεν τρελάθηκα. Ήταν κλειστή γύρω γύρω, με πολλές σειρές τραπεζάκια και είχα την αίσθηση ότι αν δεν καθόμασταν στην πρώτη σειρά θα είχε πολύ βαβούρα.
Πρώτη θέση έτσι απλά, δεν βρίσκεις ούτε για αστείο, γιατί ο κόσμος είναι πάρα πολύς.
Σε αυτήν την πλατεία θα βρεις φανάρια σχεδιασμένα από τον Gaudi.
Συνεχίζοντας την οδό Ferran πας στην επόμενη πλατεία.
Στάση 2 | Plaça de Sant Felip Neri [A]
Μια μικρή γοτθική πλατεία με μπαρόκ εκκλησία και συντριβάνι. Πρόσεξε τον τοίχο της εκκλησίας και τα σημάδια του. Έγιναν το 1938 κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου, όταν ο μετέπειτα δικτάτορας Φράνκο βομβάρδισε την εκκλησία. Ακριβώς δίπλα, μέχρι σήμερα υπάρχει ένα σχολείο. Εκείνο το σχολείο, εκείνη την ημέρα, είχε παιδάκια.
Από αυτό το σημείο ξεκινάει η εβραϊκή συνοικία.
Για την επόμενη στάση περνάμε από την Placa Nova, αλλά δεν στεκόμαστε, θα επιστρέψουμε μετά.
Στάση 3 | Plaça d’Isidre Nonell – El món neix en cada besada [B]
Τη χρονιά που η Καταλονία είχε επέτειο για τα 300 χρόνια από την ημέρα που έχασε την ανεξαρτησία της από τους Ισπανούς, η εφημερίδα El Periodico ρώτησε:
Τι σημαίνει ελευθερία για εσένα?
Σαν απάντηση έλαβε 4000 φωτογραφίες.
Ο Καταλανός καλλιτέχνης Joan Fontcuberta τις οργάνωσε σε 80 επί 50 στήλες και τις παρουσίασε το 2014 σε έναν τεράστιο πίνακα.
Αν σταθείς πολύ κοντά και κοιτάξεις τις φωτογραφίες μια μια, θα δεις τι σημαίνει ελευθερία για 4000 ανθρώπους ξεχωριστά. Αν πας όμως μακριά θα δεις να σχηματίζεται ένα φιλί.
Α sound of a kiss is not as loud as a cannon, but it’s echo lasts a great deal longer
Στον καλλιτέχνη λείπει ένα δάχτυλο, το οποίο έχασε κατά την κατασκευή αυτοσχέδιας βόμβας.
Στάση 5 | Plaça Nova [D]
Αφού είδαμε το φιλί πίσω από πολλά κεφαλάκια, επιστρέφουμε στην Placa Nova. Μια πλατεία με δύο ρωμαϊκούς καμπυλωτούς πύργους (Torres Romanes) και τον Καθεδρικό Ναό της Βαρκελώνης.
Στάση 4 | Pla de la Seu – Cathedral of Barcelona [C]
Ο καθεδρικός ναός της πόλης είναι αφιερωμένος στον Τίμιο Σταυρό και την Αγία Ευλαλία (Eulalia) που είναι η προστάτιδα της πόλης μαζί με την Mare de Deu de la Merce (Our Lady of Mercy/Η Παναγία του Ελέους). Χαϊδευτικά, ο καθεδρικός ονομάζεται La Seu. H Eulalia ήταν ένα δεκατριάχρονο κορίτσι που ο θρύλος λέει ότι οι Ρωμαίοι την υπέβαλαν σε 13 βασανιστήρια. Στην αυλή της υπάρχουν συμβολικά 13 χήνες.
Ο βασικός ναός ξεκίνησε να φτιάχνεται το 1298, αλλά πήρε 150 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Και μετά χρειάστηκε άλλα 30 για να φτιαχτεί η πρόσοψη του. Φαίνεται στη Βαρκελώνη έχουν παράδοση στις μακρόχρονες δημιουργίες ναών (βλέπε Sagrada).
Η εκκλησία έχει συγκεκριμένες ώρες επίσκεψης.
Στάση 6 | Carer del Bisbe [E]
Από την άκρη της πλατείας, υπάρχει ο δρόμος Bisbe, στα αγγλικά θα τον βρεις ως Bishop’s street.
Εδώ βρίσκεται το σήμα κατατεθέν της γοτθικής συνοικίας, μια γοτθική γέφυρα.
Η γέφυρα συνδέει δύο κτίρια. Το Palau de la Generalitat (κτίριο που βρίσκεται στην πλατεία Saint Jaume που θα δούμε αμέσως μετά) και το σπίτι του President of Generalitat, που ονομάζεται Casa des Canonges. Generalitat είναι η Καταλανική κυβέρνηση. Γιατί είπαμε ότι η Καταλονία με πρωτεύουσα τη Βαρκελώνη έχει ξεχωριστή κυβέρνηση.
Αν και το στυλ της γέφυρας είναι γοτθικό, χτίστηκε το 1920. Τη σχεδίασε ένας μαθητής του Γκαουντί, ο Joan Rubió i Bellver.
Ο καημένος, έγινε τόσο φανατικός της γοτθικής αρχιτεκτονικής που με αφορμή την Διεθνή Έκθεση του 1929, πρότεινε να γκρεμιστούν όλα τα κτίρια της πόλης που δεν ανήκαν σε αυτό το στυλ.
Από όλο αυτό το πλάνο του, ευτυχώς έγινε μόνο η γέφυρα. Στο ταβάνι που βλέπεις, περνώντας από κάτω διακρίνεται ένα κρανίο με ένα μαχαίρι. Ο θρύλος λέει ότι αν βγει αυτό το μαχαίρι, τότε η Βαρκελώνη θα καταστραφεί. Ο θρύλος επίσης δεν διευκρινίζει αν το κρανίο είναι πέτρινο ή αληθινό.
Οι προλήψεις λένε ότι αν περπατάς ανάποδα και το κοιτάζεις θα σου φέρει καλή τύχη.
Αν περπατάς κανονικά και το κοιτάζεις δεν θα σου φέρει και πολύ τύχη.
Καλού κακού, εγώ δεν σας έβαλα κοντινή φωτογραφία. Αν θέλετε κάντε ζουμ με δική σας ευθύνη.
Μετά τη γέφυρα, δεξιά και αριστερά θα βρεις και άλλα στενάκια για περιπλάνηση.
Στάση 7 | Plaça Saint Jaume [F]
Εδώ κάποτε ήταν ρωμαϊκή πλατεία. Σήμερα στα κτίρια της φιλοξενούνται η Καταλανική κυβέρνηση και το Δημαρχείο της Πόλης.
Και όπως σας είπα στην προηγούμενη στάση, το κτίριο της Καταλανικής κυβέρνησης συνδέεται με τη γοτθική γέφυρα.
Στάση 8 | Plaça del Rei [G]
Rei σημαίνει βασιλιάς. Η πλατεία του Βασιλιά, ήταν η πιο άδεια πλατεία που βρήκα στην παλιά πόλη της Βαρκελώνης. Είχε κάποια λίγα καρεκλάκια στο πλάι και σκαλιά που οδηγούν στην είσοδο ενός παλατιού.
Εδώ κοντά θα βρεις το Μουσείο με την ιστορία της πόλης (Museu d’Historia de Barcelona).
El Born
Το άλλο μισό κομμάτι της παλιάς πόλης, ονομάζεται El Born.
Ξεκινάει από τη Via Laiatena και φτάνει μέχρι το πάρκο Cuitadella.
Πολύ κοντά στη Via Laiatena, βρίσκεται το κτίριο Palau de Musica Catalana.
Αν και είναι εκτός της δικής μας διαδρομής, αξίζει να το αναφέρω γιατί είναι ένα κτίριο, εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής, με έναν χαρακτηριστικό γυάλινο εσωτερικό θόλο. Όπως λέει και το όνομα του, είναι το παλάτι της μουσικής.
Από εδώ και μετά θα χρειαστείς τον χάρτη νούμερο 2: El Born
Από την Placa del Rei που είχαμε μείνει, προχωράμε προς τον δρόμο Mirallers και μπαίνουμε πια στη γειτονιά El Born.
Στάση 1 | Δρόμος Mirallers
Mirallera σημαίνει καθρέφτες. Παλιά ίσως και να έφτιαχναν, σήμερα θα βρεις μπαρ, καφέ και χειροτεχνίες.
Στάση 2 | Μουσείο Πικάσο [A]
Από αυτό το μουσείο πρέπει να περάσεις ακόμη και αν δεν θέλεις να δεις Πικάσο. Επίσης ο Πικάσο πριν ζωγραφίσει αυτά για τα οποία τον ξέρουμε, είχε ζωγραφίσει και πολύ κλασσικούς πίνακες.
Το μουσείο βρίσκεται σε έναν πολύ ωραίο δρόμο με Γοτθική, Μπαρόκ και Αναγεννησιακή αρχιτεκτονική. Ένα μέρος που κάποτε ζούσαν οι πλούσιοι της εποχής.
Αν το πετύχεις την πρώτη Κυριακή του μήνα η είσοδος είναι δωρεάν, όπως και στα άλλα μουσεία.
Θα πρέπει να το παρακολουθείς κάποιες μέρες πριν και να κλείσεις τα δωρεάν εισιτήρια από το site. Εμάς άνοιξαν 4 ημέρες πριν.
Ακόμη και αν δεν προλάβεις τα εισιτήρια, να μπεις στην αυλή του για να δεις το κτίριο που έχει προκύψει από την ένωση 5 παλατιών παραδοσιακής ισπανικής τεχνοτροπίας.
Πρόκειται για ωραία γειτονιά που αξίζει να σε φέρουν τα βήματα σου. Μέσα στα στενά, θα βρεις τυχαία περάσματα και σημεία για να ξεκουραστείς.
Στοn δρόμος Carrer de Jaume Giralt, ένα όχι τόσο κεντρικό στενάκι, κάτω από κάτι αψίδες θα βρεις το Espai mescladis, είχε ωραίο φαγητό και ωραία ατμόσφαιρα.
Στάση 3 | Basilica of Santa Maria del Mar [B]
Del Mar σημαίνει “της θάλασσας”. Από το όνομα της καταλαβαίνεις ότι το 1339 που άρχισε να κτίζεται, η θάλασσα έφτανε μέχρι εδώ. Βρίσκεται στο κέντρο της περιοχής Ribera και γύρω της απλώνονται και πάλι στενάκια.
Ακριβώς μπροστά της θα προσέξεις ένα μαγαζί πολύχρωμο. Αν πλησιάσεις, θα δεις πολλά μικρά αγαλματάκια που “κάνουν την ανάγκη τους” και αν πλησιάσεις ακόμη περισσότερο μερικά θα τα αναγνωρίσεις κιόλας.
Caganer
Κάθε τόπος έχει το δικό του χριστουγεννιάτικο έθιμο.
στα καταλανικά, αλλά και στα ισπανικά.
Επειδή όμως μάλλον έχουν αρκετό χιούμορ, άρχισαν να κάνουν ανθρωπάκια σε στάση caganer με τη μορφή διασήμων.Μνημείο Fossar de les Moreres
Φεύγοντας από την πλατεία, δεξιά από τον ναό, θα συναντήσεις έναν μεγάλο κόκκινο άξονα, που ονομάζεται Fossar de les Moreres. Το μεγάλο αυτό τόξο καταλήγει σε μια δάδα.
Η δάδα καίει συνέχεια στη μνήμη όλων των Καταλανών που πέθαναν υπερασπιζόμενοι τη Βαρκελώνη. Fossar de les Moreres σημαίνει το νεκροταφείο των μουριών.
Στάση 4 | Passage del Born [C]
Συνεχίζοντας από το μνημείο, μπαίνεις στον δρόμο Passage del Βorn. Αφήνοντας πια τα στενάκια, αρχίζεις να βαδίζεις σε έναν φαρδύ πεζόδρομο.
Αυτός ο δρόμος μου άρεσε πάρα πολύ. Άνετος, ζωντανός, με μεσαιωνικό ύφος, μπαρ, ίσως και ταράτσες από ότι πήρε το μάτι μου. Όλο ευθεία φτάνεις σε ένα μεγάλο κτίριο, το οποίο παλιά ήταν η αγορά El Born, αλλά σήμερα φιλοξενεί το Centre i Memoria e la Cultura. Το El Born CCM όπως ονομάζεται για συντομία, είναι ένας πολιτιστικός, καλλιτεχνικός χώρος ο οποίος έχει και αρχαία.
Μπορείς να το διασχίσεις και να βγεις από την άλλη του μεριά ακριβώς στο πάρκο της πόλης το Ciutadella. Πριν όμως μπεις στο πάρκο, κάνε μια μικρή παράκαμψη για μια ακόμη τελευταία στάση. Και πρόσεχε τους δρόμους! Ακόμη και τους πεζόδρομους.
Στάση 5 | Estación de Francia [D]
Αυτός είναι ένας πολύ όμορφος σταθμός τρένου με χαρακτηριστικό ρολόι. Ο χώρος χωρίζεται στο λόμπι και την πλατφόρμα του τρένου. Μέσα στο κτίριο θα βρεις και το τρισδιάστατο μοντέλο όλου του σταθμού.
Κάπου εδώ σχεδόν τελείωσε η περιπλάνηση στην Παλιά Πόλη της Βαρκελώνης. Λίγο πριν μπούμε στο πάρκο, τα παιδιά κάθισαν σε ένα ζαχαροπλαστείο με γλυκά χωρίς γλουτένη το Chök. Ακόμη και αν δεν έχετε κάποιου τύπου δυσανεξία ή αλλεργία, το τσιζκέικ του και τα μπισκότα του ήταν απίθανα.
Εγώ άφησα τους άλλους να μασουλάνε και πετάχτηκα παραδίπλα.
Κοιτάω τον φαρδύ πλακόστρωτο δρόμο, περνάει ένα αυτοκίνητο από δεξιά, διασχίζω τη διάβαση και ξαφνικά αυτό το αυτοκίνητο που μόλις έχει περάσει για κάποιον ανεξήγητο λόγο κάνει όπισθεν με φόρα. Δεν ξέρω πώς βρέθηκα να λυγίζω το κορμί μου, έτσι ώστε να μην με χτυπήσει ολόκληρη. Τελικά με βρήκε μόνο σε ένα σημείο. Θυμάμαι κάτι φωνές από τα τραπεζάκια. Θυμάμαι τη φάτσα της οδηγού, δεν καταλάβαινα τι μου έλεγε. Γύρισα και έφυγα σαν ρομπότ και βρήκα τους άλλους με τα γλυκά τους και ψέλλιζα. Ένοιωθα μια θολούρα και αυτήν την απειροελάχιστη απόσταση που χωρίζει μια καλή, από μια κακή στιγμή. Πόσο τυχαία είναι όλα, τι θα γινόταν αν … και αν … και αν. Υποσχέθηκα στον εαυτό μου να τη θυμάμαι αυτήν τη στιγμή. Όμως δεν τις κρατάω πάντα τις υποσχέσεις μου.
Και κάπως έτσι μπήκαμε στο πάρκο της πόλης, το Ciutadella και εκεί έκανα τα μεγαλύτερα γέλια και ξεχάστηκα.
Ραντεβού την επόμενη φορά στα γρασίδια της Βαρκελώνης.
Υ.Γ. Αν ετοιμάζεις ταξίδι, το ποστ Περπατώντας στη Βαρκελώνη θα σε βοηθήσει να προσανατολιστείς στην πόλη.
