Βαρκελώνη, η αύρα της πόλης

Στη Βαρκελώνη θα βρεις πολλά παγκάκια.
Όχι περπατώντας τη La Rambla, τον πιο γνωστό της δρόμο, αλλά στην υπόλοιπη πόλη.

Εκτός από τα κλασσικά παγκάκια έχει και ατομικά παγκάκια, δηλαδή καρέκλες-παγκάκια και είναι ελαφρώς στραμμένα το ένα να κοιτάει το άλλο.
Σα να περιμένουν δύο φίλους να κάτσουν, να τα πουν.

Τι χρειάζεται για να γίνει αυτό?

Μια μέρα κάποιος άνθρωπος, μάλλον θα σκέφτηκε τι πραγματικά έχει ανάγκη ένας περαστικός.

Και μια άλλη μέρα κάποιος, μάλλον θα το έκανε, γιατί υπήρξε και ο ίδιος περαστικός ή τον οδηγούσε ένα όραμα.
Μια μεγαλύτερη σκέψη, μια προαποφασισμένη κατεύθυνση για μια καλύτερη, ποιοτικότερη, ανθρώπινη ζωή.

Ένα όραμα, θέτει τις βάσεις για σχέδια.
Γιατί και τα οράματα, έτσι μόνα τους χωρίς σχέδια, δεν οδηγούν πουθενά.
Επίσης, ένα όραμα μπορεί πάντα να επαναφέρει σχέδια τα οποία ατόνησαν.

Και η Βαρκελώνη φαίνεται μια πόλη με σχέδιο και με όραμα, το οποίο τέθηκε πολύ πολύ παλιά.
Πριν τους Ολυμπιακούς του 1992, πριν τη δικτατορία του Φράνκο (1939-1975) και πριν τον Ισπανικό εμφύλιο (1936-1939.
Πριν καν ο Γκαουντί αρχίσει να κάνει τα όνειρα του, που υλοποιούνται μέχρι σήμερα.

Το 1860, η πόλη έπρεπε να μεγαλώσει γιατί δεν χωρούσαν άλλο μέσα στα τείχη.
Την είπαν Ciutat Vella, ‘παλιά πόλη’ στα Καταλανικά και άρχισαν να σχεδιάζουν την καινούρια.
Τη νέα την είπαν Eixample, δηλαδή ‘επέκταση’ πάλι στα Καταλανικά.
Γιατί η Βαρκελώνη είναι δίγλωσση.

Καταλανικά

Μόλις αρχίσεις να ψάχνεις πληροφορίες για τη Βαρκελώνη, θα προσέξεις ότι τα site, έχουν επιλογή γλώσσας, ισπανικά και καταλανικά. Η κατάληξη τους επίσης είναι .cat δηλαδή Catalunya και όχι .es όπως Espagna.
Οι ταμπέλες στο αεροδρόμιο πρώτα γράφουν Καταλανικά, στη μέση αγγλικά και στο τέλος Ισπανικά.
Οι διαφημίσεις στους δρόμους και τα πανό διαμαρτυρίας είναι στα Καταλανικά.
Οι σημαίες με το αστέρι που μοιάζουν με της Κούβας, αλλά σε άλλα χρώματα και κρέμονται συχνά στα παράθυρα, είναι της Καταλανικής Ανεξαρτησίας.

Fact | Πρώτη εικόνα από το αεροδρόμιο, ένας ταξιδιώτης ρωτά γαλλικά, ο υπάλληλος του απαντά ισπανικά ή καταλανικά και μοιάζει να συνεννοούνται. Εμένα πάντως με βοήθησε πολύ ο μεσογειακός κώδικας επικοινωνίας.

Το όραμα της πόλης

Στην braille μακέτα της πόλης, μπορείς να ξεχωρίσεις την παλιά από τα πιο ανακατεμένα στενάκια. Τα άλλα τα τακτοποιημένα είναι η νέα.

Το σχέδιο της τότε νέας πόλης, ανατέθηκε στον Ildefons Cerdà και εκείνος βασίστηκε στον Ιππόδαμο τον Μιλήσιο, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της πολεοδομίας.
Ο Cerdà είπε, ότι το νέο κομμάτι θα έχει μεγάλους δρόμους, φαρδιά πεζοδρόμια και θα φυτευτούν δέντρα.
Τα οικοδομικά τετράγωνα, θα έχουν σπίτια και μαγαζιά, με επίκεντρο τις ανάγκες του ανθρώπου.
Ο προσανατολισμός τους θα είναι νοτιοανατολικός για καλό φωτισμό, αίθριο με εσωτερική αυλή και καλό αερισμό.
Α! και έκοψε τις γωνίες από τα οικοδομικά τετράγωνα, στις 45 μοίρες, για να μπορούν τα κάρα που κυκλοφορούσαν τότε να παίρνουν καλύτερα τη στροφή. Αυτές οι ωραίες ινσταγκραμικές φώτο που βλέπεις από ψηλές λήψεις, σε αυτόν το χρωστάνε.

Έτσι η Βαρκελώνη απέκτησε οικοδομικά οκτάγωνα και μεγάλους δρόμους που σήμερα χωράνε αυτοκίνητα, τραμ, ποδηλατόδρομους, καρότσια, αμαξίδια και ό,τι απαιτούν οι σύγχρονες συνθήκες.

O Cerdà, χάραξε μια μεγάλη λεωφόρο που τη λένε Avigunda Diagonal, γιατί ξεκινάει από την παραλία και διασχίζει διαγωνίως όλη την πόλη. Και μια άλλη που τη λένε Avigunda Parallel γιατί είναι παράλληλη με τον Ισημερινό.
Avigunda σημαίνει λεωφόρος στα Καταλανικά.

Καταλανικός Μοντερνισμός

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του πλάνου Cerdà, ήταν η λιτότητα και η ισότητα.

Οι άνθρωποι όμως λιτοί δεν είμαστε και θέλουμε να ξεχωρίζουμε.

Ήρθε τότε η Καταλανική Αρχιτεκτονική με τα χαρακτηριστικά της έντονης και περίπλοκης διακόσμησης, βασισμένης σε στοιχεία της φύσης, καμπύλες, χρώματα και πλακάκια, βρήκε έναν λιτό καμβά και άρχισε να στολίζει.

Η τάση αυτή, ονομάζεται Καταλανικός Μοντερνισμός ή Καταλανική Art Nouveau. Ήταν ένα κοινωνικο-πολιτισμικό κίνημα που επηρέασε λογοτεχνία και τέχνες.
Πιο γνωστός αν και όχι ο μόνος αντιπρόσωπος του κινήματος, ο Antoni Gaudí, στον οποίον έτρεξαν διάφοροι πλούσιοι και ζήτησαν να τους φτιάξει ξεχωριστά σπίτια. Ένας του ζήτησε να φτιάξει και μια ξεχωριστή εκκλησία.
Fact | Την πολύ γνωστή εκκλησία που ακόμη χτίζεται, από το 1882, πρώτα την είχαν αναθέσει σε άλλον αρχιτέκτονα, με τον οποίον δεν τα βρήκαν.

Panot de Flor

Εκείνη την περίοδο που στολιζόταν η πόλη με αυτά τα εντυπωσιακά κτίρια, οι δρόμοι ήταν γεμάτοι λάσπες.
Η Βαρκελώνη μάλιστα, είχε το παρατσούκλι Can Fanga που σημαίνει το σπίτι της λάσπης.
Αποφάσισαν λοιπόν να στρώσουν πλακάκια με αυλάκια, για να μην μένει το νερό στην επιφάνεια.
Και επειδή ήταν όλα στολισμένα, τα στόλισαν και αυτά. Χάραξαν επάνω τους ένα λουλούδι.
Προέκυψε λοιπόν το πλακάκι που βλέπεις σε όλους τους δρόμους και ονομάζεται Panot de Flor.
Είναι σύμβολο όχι μόνο της Βαρκελώνης αλλά και του Καταλανικού Μοντερνισμού.

Fact | Στο δρόμο που και που, θα συναντήσεις το σύμβολο χαραγμένο σε ένα κόκκινο πλακάκι.
Βρίσκεται έξω από χαρακτηριστικά μνημεία και ορίζει διαδρομές.
Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1992

Μεσολάβησε ένας εμφύλιος, που κατέληξε σε μια δικτατορία, ήρθε μετά από πολλά χρόνια η δημοκρατία και το 1992 οι Ολυμπιακοί.
H Βαρκελώνη και πάλι είχε σχέδιο, με το βλέμμα στραμμένο και στο μετά.
Απέκτησε 5 km παραλίας, που πριν δεν είχε, με άμμο φερμένη από την Αίγυπτο.
Βιομηχανικές περιοχές αναβαθμίστηκαν, φτιάχτηκαν δρόμοι που αποσυμφόρησαν την κίνηση, η πόλη ανανέωσε το πράσινο και τα συντριβάνια.

Βέβαια η παραλία που και που χάνει λίγο άμμο, ειδικά αν περάσει καμιά καταιγίδα, αλλά τη φέρνουν και πάλι με τσουβάλια.
Επίσης τα συντριβάνια είναι κλειστά από τον Φεβρουάριο του 2024, γιατί έχουν έκτακτα μέτρα κατά της ξηρασίας. Αν έχεις στη λίστα σου, ένα εντυπωσιακό συντριβάνι με το όνομα Font Majica de Montjuik, ξέχνα το αυτή την περίοδο.

Βγαίνοντας από το μετρό, στην πολύ κομβική πλατεία Plaça d’Espagna, βλέπεις 2 κόκκινες κολώνες που θυμίζουν κάπως Βενετία και μετά άλλες 4 από πίσω που θυμίζουν Ελλάδα και στο βάθος ένα μεγαλοπρεπές κτίριο που θυμίζει Αναγέννηση. Εκεί ενδιάμεσα, το συντριβάνι, έπρεπε να σου τραβάει το βλέμμα, αλλά τώρα είναι στεγνό.
Και αφού στα κορίτσια δεν τράβηξε το βλέμμα το συντριβάνι, το τράβηξε, το Balloon Museum of Barcelona, μεγάλο trend στα social media.

Fact | Οι 4 κολώνες ιωνικού ρυθμού, που στέκονται στην πλατεία, συμβολίζουν τις 4 κόκκινες γραμμές της καταλανικής σημαίας, η οποία ονομάζεται La Senyera.

H Senyera με αστέρι, είναι η σημαία της ανεξαρτησίας και βγαίνει σε δύο χρώματα, κίτρινο και μπλε.
Διαφοροποιείται, ανάλογα με το κόμμα το οποίο την χρησιμοποιεί, αν είναι αριστερού ή δεξιού προσανατολισμού.

72 ώρες στη Βαρκελώνη

Αυτή την πόλη περπατούσαμε 3 ημέρες κάνοντας 75.000 βήματα.
Όλοι έλεγαν Hola και εγώ προσπαθούσα να μην λέω, γιατί μετά μου μιλούσαν Καταλανικά ή Ισπανικά και δεν καταλάβαινα και το μόνο που μου ερχόταν ήταν ισπανικές βρισιές από το Casa de Papel και λόγια από τραγούδια της Shakira.
Δεν βοήθησαν πολύ.

Και μπορεί οι φυσιογνωμίες, ο ήλιος και το θαλασσινό αεράκι να μας έφερναν στο μυαλό Ελλάδα, τόσο που είναι η μόνη χώρα που μπερδευόμουν και έλεγα γεια και ευχαριστώ, αλλά αυτή η πόλη έμοιαζε να έχει σχέδιο και φαίνεται να σκέφτεται τους κατοίκους.

Άλλωστε εκτός από τους Ολυμπιακούς, που της έδωσαν μια καινούρια κατεύθυνση, η Βαρκελώνη μέσα από πολλές άλλες παγκόσμιες διοργανώσεις, φαίνεται να προόδευε πάντα.
◈ Παγκόσμια έκθεση 1888 | Γκρέμισε το στρατόπεδο σε σχήμα αστεριού που υπήρχε στο κέντρο της πόλης και στη θέση του έφτιαξε το πάρκο Ciutadela.
◈ Παγκόσμια έκθεση 1929 | Αναμορφώθηκε το Montjuik και φτιάχτηκε το συντριβάνι. Στην ίδια έκθεση, ο Γερμανός αρχιτέκτονας Mies Van der Rohe παρουσίασε για πρώτη φορά τη διάσημη καρέκλα με το όνομα Barcelona, μέσα στο κτίριο Barcellona Pavilion. Την καρέκλα μπορείς να τη δεις εδώ. Και η χαρακτηριστική δαντελωτή γέφυρα στη γοτθική συνοικία, που μοιάζει μεσαιωνική, τότε φτιάχτηκε.
◈ Universal Forum of Cultures, 2004 | Μια γειτονιά αναγεννήθηκε και της έμεινε το Parc del Forum, ένας τεράστιος χώρος που φιλοξενεί και άλλα γεγονότα. Εδώ θα βρεις και το μουσείο Φυσικής Ιστορίας.
Ακόμη πάντως και θλιβερά μέρη όπως καταφύγια πολέμου και φυλακές, τα έχουν αξιοποιήσει και είναι επισκέψιμα.

Σήμερα, επαναπροσδιορίζοντας το σχέδιο, θέλει να μειώσει την κίνηση των αυτοκινήτων και δίνει έμφαση στα superblocks. Οικοδομικά τετράγωνα, δομημένα έτσι ώστε να αποτελούν μια μίνι γειτονιά, η οποία καλύπτει τις άμεσες ανάγκες των κατοίκων, με μικρές μετακινήσεις. Για περισσότερα θα πρέπει να αναζητήσετε “Barcelona superblock concept”.

Οι κάτοικοι όμως, φαίνεται να ζορίζονται με τον τουρισμό και γι’ αυτό σε πολλά σημεία του κέντρου είχαν κρεμασμένες ταμπέλες για ησυχία.
Γενικά σε αυτήν την πόλη ή έχουν πολλά παράπονα ή τα εκδηλώνουν πολύ. Δεν έχω δει αλλού τόσες διαμαρτυρίες κρεμασμένες σε παράθυρα.
Να φύγουν οι τουρίστες, να κάνετε ησυχία, να φύγει το America’s cup, ο ιστιοπλοϊκός αγώνας που το 2024 γίνεται στη Βαρκελώνη και κάτι άλλα στα Καταλανικά που δεν κατάλαβα.

Fun Fact | Ανάμεσα στους τουρίστες σημαντικό ποσοστό ήταν και οι μπάτσελορ – πάρτι – τουρίστες.
Αγόρια-Κορίτσια, γάμοι σε όλες οι ηλικίες. Από το αεροδρόμιο κιόλας ξεχώριζαν, γιατί όλο και κάτι φρου φρου θα φορούσαν. Ήταν παντού.
Μας λιποθύμησε και ένας στο μετρό, δεν φάνηκε να είναι ο γαμπρός. Φαντάζομαι αυτός με την τούλινη φούστα γαμπρός θα ήταν.
Εντυπωσιακό πάντως, ότι σταμάτησε άμεσα ο συρμός και κατεύθασε υπεύθυνος να βοηθήσει.
Ως άτομο που λιποθυμάει συχνά, πολύ το εκτίμησα.

Εμείς πέσαμε σε προεκλογική περίοδο και οι πολιτικές διαφημίσεις έμοιαζαν να έχουν συνθήματα σχετικά με τη γη της Καταλονίας.

Γιατί η Βαρκελώνη είναι η πρωτεύουσα της Καταλονίας, η οποία έχει εθνική εορτή στις 11 Σεπτεμβρίου, την ημέρα την οποία το 1714 έχασε την ανεξαρτησία της.
Στο πλάι του ναού Santa Maria del Mar, έχει ένα μοντέρνο μνημείο για τους πεσόντες εκείνης της περιόδου.
Ονομάζεται Fossar de les Moreres που σημαίνει, νεκροταφείο των πλατανιών. Στην κορυφή του καίει αιώνια φλόγα για αυτούς που χάθηκαν τότε.

Fun Fact | O ναός ονομάζεται del Mar που σημαίνει της θάλασσας, γιατί κάποτε η θάλασσα έφτανε εδώ.

Άρωμα Εκλογών 2024

Για την ανεξαρτησία της Καταλονίας δεν ξέρω πολλά. Ξέρω όμως για της Σκωτίας και έχω να πω ότι αυτό εδώ, μου φαίνεται πιο ζεστό θέμα ή με έπιασε απροετοίμαστη.

Στην Καταλονία το 2017 αποφασίστηκε δημοψήφισμα, στο οποίο το 92% ψήφισε να αποχωρίσουν από την Ισπανία (δεν ξέρω ποσοστό συμμετοχής). Δεν ήταν προγραμματισμένο όπως της Σκωτίας.
Η Βουλή κήρυξε ανεξάρτητη την Καταλονία, κάτι που δεν αναγνωρίστηκε διεθνώς.
Η Ισπανία επικαλέστηκε άρθρο του Συντάγματος, που λέει ότι αν οποιαδήποτε από τις 17 ανεξάρτητες περιοχές κάτω από αυτήν δεν λειτουργεί προς το συμφέρον της χώρας μπορεί να λάβει μέτρα.
Kαι έλαβε για πρώτη φορά.
Ακύρωσε την τότε καταλανική κυβέρνηση και κηρύχθηκαν καινούριες εκλογές.
Εκδόθηκαν εντάλματα για την σύλληψη του πρωθυπουργού και άλλων, εκείνος έφυγε στο Βέλγιο. Έχει συλληφθεί κάποιες φορές, τώρα αν κατάλαβα καλά, ζει αυτοεξόριστος στη Γαλλία αλλά συμμετέχει στις εκλογές.
Δεν μπορώ να φανταστώ αναστάτωση!
Εμείς, που μόνο μια ιδέα απ’ έξω μπορούμε να έχουμε, κρατάμε ότι όλα αυτά έγιναν το κοντινό 2017.
Όχι κάτι παλιό σε άλλον αιώνα.

Οι New York Times, λένε ότι η υποστήριξη στην Καταλανική Ανεξαρτησία αυξήθηκε την περίοδο της κρίση και ότι τους ενέπνευσε το δημοψήφισμα για την Ανεξαρτησία της Σκωτίας το 2012.

Τελικά, σε αυτές τις εκλογές, βγήκε πρώτο το σοσιαλιστικό κόμμα, του οποίου η θέση δεν είναι υπέρ της ανεξαρτησίας, αλλά δεν έχει αυτοδυναμία (την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές).

Με αφορμή αυτό το ταξίδι, έμαθα πολύ περισσότερα συνολικά για την Ισπανία, την ιστορία και τη δημιουργία της με την μορφή που την ξέρουμε σήμερα.
Βλέπεις όταν μαθαίναμε ιστορία, κάτι φύλα που απειλούσαν το Βυζάντιο από τη Δύση, όπως Βησιγότθοι και Οστρογότθοι μάλλον τα περνούσα στα ψιλά γράμματα.
Ε! από κάπου εδώ απειλούσαν το Βυζάντιο.

Όταν κλείναμε τα εισιτήρια για το ταξίδι, το μόνο που θυμόμουν ξεκάθαρα ήταν ο αρχιτέκτονας Gaudí για τον οποίο είχα τεράστιο θαυμασμό και το Camp Nou, το στάδιο της Μπαρτσελόνα, που ούτε που με ενδιέφερε, γιατί δεν έχω δει ποτέ ποδόσφαιρο.
Α! και ότι ο Κολόμβος έδειχνε τη θάλασσα.
Και όσο εκείνος έδειχνε τη θάλασσα, εγώ ήθελα να περπατώ από την άλλη και να βλέπω τα κτίρια, τις πλατείες, την έμπνευση, τα σχέδια και τους απλωτούς δρόμους. Αχ! αυτοί οι απλωτοί δρόμοι. Αχ!

 

Υ.Γ. 1 Στο επόμενο post θα σας προσανατολίσω στην πόλη και μετά, θα τα πάρουμε γειτονιά-γειτονιά και κτίριο-κτίριο.
Υ.Γ. 2 Adéu είναι γεια στα καταλανικά.
Υ.Γ. 3 Adéu λοιπόν, με το τραγούδι του Ed Sheeran, Barcelona. Της ταιριάζει πολύ.